Czym jest design thinking?
Cześć, fajnie że do nas zaglądasz. To znaczy, że zainteresował Cię temat wykorzystania metody design thinking i chcesz, by Twoja instytucja kultury pracowała w sposób bardziej innowacyjny. Jeśli zaczynasz swoją przygodę z tą metodą, to dobrze trafiłeś! W tym artykule wyjaśnimy Ci o co chodzi w tej metodzie i jakie są jej poszczególne etapy. Na końcu artykułu znajdziesz też podsumowanie w formie infografiki.
Zacznijmy od początku
Design Thinking to metoda pracy wypromowana przez Davida i Toma Kelley’ów - braci współtworzących firmę IDEO i d.school. W swoich książkach i wystąpieniach przekonują oni, że każdy może być kreatywny i mieć innowacyjne pomysły. Wystarczy do tego dobrze poprowadzony proces, który wesprze naszą pracę twórczą. Metoda design thinking była początkowo wykorzystywana przez projektantów wzornictwa przemysłowego, jednak szybko zyskała popularność i przeniosła się na inne dziedziny naszego życia.
Gdybyśmy chcieli zdefiniować design thinking jednym zdaniem, to brzmiałoby ono mniej więcej tak: Design thinking to metoda rozwiązywania problemów (i wspierania zespołowej kreatywności), która stawia w centrum człowieka i jego potrzeby.
Zatem z tego jednego zdania wiemy już, że design thinking:
jest nakierowane na poznanie potrzeb odbiorcy (to podejście nazywa się Human-centred design),
daje konkretne narzędzia i techniki pracy wspierające kreatywność,
stawia na kontakt z odbiorcą, dla którego projektujemy rozwiązania.
Etapy design thinking
Dobry proces, prowadzony metodą DT, składa się z 5 podstawowych etapów. Żeby łatwiej zrozumieć o co chodzi w tej metodzie, zaprezentujemy to na przykładzie. Wyobraź sobie, że Ty i Twój zespół chcecie do swojej instytucji kultury przyciągnąć więcej młodzieży. Wasze wyjściowe wyzwanie brzmi: jak powinna wyglądać nasza oferta, by była atrakcyjna dla młodych ludzi z naszej okolicy.
1. Empatia
Pierwszym etapem procesu jest empatia - zaprzyjaźnij się z tym słowem, bo w procesie DT jest kluczowe i będzie często przewijało się w naszych materiałach. Jest to etap, w którym poznajesz swojego odbiorcę i zdobywasz cenne informacje o jego potrzebach, wyzwaniach i marzeniach. Nie bazuj na swoich stereotypach i domysłach. Zapytaj u źródła, czyli po prostu spotkaj się z odbiorcą.
Taka rozmowa pokaże Ci szersze spojrzenie na problem. Kto wie - może okaże się, że obecna oferta Twojej instytucji jest oceniana jako atrakcyjna dla młodzieży, ale źle są dobrane godziny jej realizacji albo jest ona w zły sposób promowana (np. poprzez kanały, które zupełnie nie docierają do młodych lub przy zastosowaniu nieatrakcyjnego języka).
Zapamiętaj → nie zaczynaj od wymyślania rozwiązań. W pierwszej kolejności poznaj dobrze grupę odbiorców, dla których będziesz tworzyć.
2. Definiowanie
Na tym etapie wspólnie z zespołem analizujecie zdobyty materiał i zastanawiacie się jakie nowe insighty (inaczej obserwacje) pojawiły się w trakcie rozmów z odbiorcami. Jest to też czas, by przeformułować wyjściowe wyzwanie.
Załóżmy, że w trakcie rozmowy okazało się, że młodzież ze szkół ponadpodstawowych dużo czasu spędza w szkole, a czas wolny ma wyłącznie w weekendy i lubi spędzać go w gronie przyjaciół. Wasze nowe wyzwanie może brzmieć: Jak moglibyśmy stworzyć atrakcyjną ofertę weekendową dla grup młodzieży ze szkół ponadpodstawowych?
3. Ideacja
Inaczej ten etap można nazwać generowania pomysłów. Zauważ, że dopiero w tym momencie zbliżamy się do wymyślania konkretnych rozwiązań. Tutaj świetnie sprawdzi się technika burzy mózgów.
Pamiętajcie o ważnej zasadzie: ilość przechodzi w jakość. To znaczy, że na początku powinniście starać się wygenerować jak najwięcej pomysłów. Mogą one być szalone, nierealne, zbyt drogie - na tym etapie to nie jest ważne. Odraczamy ocenę poszczególnych propozycji i dopiero po wygenerowaniu kilkudziesięciu pomysłów należy je przeanalizować, ocenić i wybrać najlepsze.
4. Prototypowanie
Po wyborze kilku pomysłów, które najlepiej odpowiadają na postawione wyzwanie, przyszedł czas na stworzenie prototypów, czyli prostych i możliwie tanich uproszczonych propozycji rozwiązań, które jesteśmy w stanie “zderzyć” z odbiorcą. To nie musi być kompletny produkt/usługa. Czasem wystarczy zaproszenie na jakieś wydarzenie, schematyczny plakat, przykładowy post zapowiadający nowy projekt. Coś co możecie pokazać potencjalnym uczestnikom i zweryfikować, czy ich zdaniem to jest ciekawa i atrakcyjna propozycja programowa.
Jeśli jednym z Twoich pomysłów jest organizacja warsztatów literackich dla młodzieży, to pierwszą wersją prototypu może być opis wydarzenia zawarty na jednej stronie A4.
5. Testowanie
Na tym etapie weryfikujemy, czy nasze rozwiązania idą w dobrym kierunku.
Stworzony opis wydarzenia pokaż kilku osobom z grupy docelowej i zbierz informację zwrotną. Dowiedz się, czy opis ich zachęcił, czy jest zrozumiały i czy tego typu wydarzenia są dla nich wartościowe. Zebrane informacje pomogą Ci ulepszyć prototyp i ponownie go przetestować. Ułatwią też decyzję dotyczącą tego, czy warto Wasz pomysł wprowadzić w życie.
Podsumowanie
Tym sposobem w 5 prostych krokach przebrnęliśmy przez podstawowe założenia metody design thinking. Jeśli zastanawiasz się, czy sprawdzi się ona w Twojej instytucji, to odsyłam Cię do naszego kolejnego wpisu, w którym będziemy omawiać sytuacje, w których warto i nie warto stosować design thinking.
Zdjęcia:
Milad Fakurian: https://unsplash.com/photos/58Z17lnVS4U
Priscilla du Prez: https://unsplash.com/photos/K8XYGbw4Ahg
tribesh kayastha: https://unsplash.com/photos/G3sc2DOvU00